Müharibə başlayandan az-sonra Üzeyir
Hacıbəyov bütün bəstəkarları
yanına çağırıb dedi: - Hərə
bir mahnı yazmalıdır. Özü də
qısa müddətdə! Marşlar üçün
üç gün, iri həcmli əsərlər
üçün uzaqbaşı bir həftə
vaxt müəyyən olunur…
Bəlkə də böyük sənətkar
ömründə ilk dəfə idi ki, yaradıcılıqla
əlaqədar belə tələb irəli sürürdü.
Bu, zamanın hökmü idi. Bəli, hamı
bu çağırışa səfərbər
oldu. Üzeyir özü də. Onun "Döyüşçülər
Marşı" (sözləri S. Vurğunundur) elə
ilk gündən ağızdan-ağıza gəzdi.
Təsadüfi deyil ki, bu əsəri A. Aleksandrovun
məşhur "Müqəddəs müharibə"
(sözləri Lebedev-Kumaçındır) mahnısı
ilə müqayisə edir və yüksək
qiymətləndirirdilər.
Tbilisidə keçirilən "ongünlükdə
"Döyüşçülər marşı"
müharibə mövzusunda yazılmış
ən yaxşı mahnı kimi tamaşaçılar
tərəfindən hərarətli alqışlarla
qarşılandı.
Üzeyir Hacıbəyov bəstəkarlara mətni
özü təklif edirdi. O zaman "Yürüş
marşı"da mənim payıma düşdü.
Mahnını üç günə yazıb qurtardım;
ilk dəfə Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının
mahnı və rəqs ansamblı xorunun ifasında
eşidildi.
Müharibənin ilk günlərində "Fərhad
və Şirin" dramı üçün musiqi
yazmışdım. Sonra B. Zeydmanla birgə "Xalqın
qəzəbi" adlı birpərdəli operanı
tamamladıq. Bu əsər bir qayda olaraq müharibə
illərində hər tamaşadan əvvəl
göstərilirdi. Librettonu Ə. Məmmadxanlı,
şerləri isə İ. Oratovski yazmışdır.
Cərgə-cərgə dəstə düzəlt,
komsomol!
Gəldi zaman hünər göstər, igid ol!
Anan, bacın sənə deyir: "Yaxşı yol!".
Get düşmənə aman vermə davada,
Batır suda, vur quruda, havada.
Vur ki, sənin gəncliyin var, gücün var;
Mərd anadan süd əmmişlər mərd
olar.
Hünər göstər, tarixlərə yadigar,
Get, düşmənə aman vermə davada,
Batır suda, vur quruda, havada.
Hünər göstər, sağ ol desin qoy elin,
Günəş ilə qardaş olsun əməlin,
Qoy var olsun mərd ürəyin mərd elin,
Get, düşmənə aman vermə davada,
Batır suda vur quruda, havada.
"Ədəbiyyat və incəsənət", 26
aprel 1975 |